WRÓĆ DO LISTY
Budownictwo prefabrykowane daje inwestorom możliwość szybkiej realizacji projektów mieszkaniowych, przy jednoczesnym dostosowaniu ich do indywidualnych potrzeb. Jednak wybierając ofertę należy zwrócić uwagę na zdefiniowany przez producenta standard wykończenia. Okazuje się bowiem, że różni producenci mają odmienne podejście do oferowanych opcji. Nawet w ramach tego samego standardu zakres prac i elementów wykończeniowych może znacząco się różnić w zależności od wybranej oferty.
W niniejszym artykule postaram się przybliżyć najczęściej spotykane standardy wykończenia domów prefabrykowanych. Wyjaśnię, co kryje się pod pojęciami takimi jak „stan surowy zamknięty” czy „standard deweloperski”. Wskażę różnice, które mogą mieć wpływ na ostateczny wybór inwestora. Wiem, że niejednemu inwestorowi sprawia to problem, a przecież jest to kluczowy punkt w procesie wyboru domu i jego do stawcy.
Dostępne standardy wykończenia domu.
Decydując się na budowę domu, inwestorzy mają do wyboru różne standardy wykończenia, które różnią się zakresem wykonanych prac oraz stopniem gotowości budynku do zamieszkania. Najczęściej spotykane standardy to: stan surowy otwarty (SSO), w którym budynek ma jedynie konstrukcję nośną, stan surowy zamknięty (SSZ), gdzie obiekt posiada dach, okna i drzwi zewnętrzne oraz elewację, ale brakuje wykończenia wnętrz, oraz standard deweloperski, który najogólniej rzecz ujmując obejmować powinien wykonanie instalacji wraz z pompą ciepła i rekuperatorem, a także przygotowanie powierzchni do wykończenia przez właściciela. Dla osób poszukujących gotowych rozwiązań oferowany jest stan tzw. „pod klucz”, w którym budynek jest całkowicie wykończony i gotowy do wprowadzenia się (ale czy na pewno?). Oprócz tych podstawowych opcji, niektórzy producenci wprowadzają warianty pośrednie, takie jak stan surowy poszerzony lub standard deweloperski plus, które oferują dodatkowe elementy, np. wyższej jakości materiały czy bardziej zaawansowane prace wykończeniowe. Dostępne są także opcje personalizowanego wykończenia na życzenie, pozwalające dostosować standard do indywidualnych potrzeb klienta. Wybór odpowiedniego standardu zależy od oczekiwań inwestora, budżetu oraz planu na dalsze prace. Ja zajmę się tymi podstawowymi wariantami.
Stan surowy otwarty (SSO).
Stan surowy otwarty (SSO) to najbardziej podstawowy standard wykończenia budynku, który obejmuje jedynie konstrukcyjne elementy obiektu. W takim stanie budynek jest pozbawiony okien, drzwi oraz jakich kolwiek elementów wykończeniowych. Przykładowo, w ramach stanu surowego otwartego realizowane są fundamenty, ściany konstrukcyjne oraz dach, który może pozostać niepokryty lub posiadać jedynie minimalne pokrycie, takie jak prowizoryczne zabezpieczenie przed warunkami atmosferycznymi. Taki standard poszukują inwestorzy, którzy planują realizację kolejnych etapów budowy samodzielnie lub z pomocą wybranych przez siebie wykonawców. Daje to większą swobodę w wyborze materiałów, technologii oraz sposobu wykończenia, co pozwala na pełne dostosowanie budynku do własnych potrzeb i preferencji. Minusem jest ograniczenie odpowiedzialności producenta domu z tytułu rękojmi i gwarancji. Wszelkie potencjalne usterki w dalszej fazie wykończenia domu nie mogą być przedmiotem roszczeń kierowanych do dostawcy domu w standardzie SSO.
Stan surowy zamknięty (SSZ).
W takim standardzie dom posiada podstawową konstrukcję, w tym fundamenty, ściany nośne i dach, a także zamontowane okna i drzwi zewnętrzne oraz wykończoną elewację. Dach jest w pełni pokryty wybranym materiałem, co zapewnia ochronę wnętrza budynku przed deszczem czy śniegiem. W ramach stanu surowego zamknię tego nie wykonuje się jednak instalacji wewnętrznych ani wykończenia wnętrz. Jest to standard skierowany do inwestorów, którzy chcą mieć gotową, zamkniętą bryłę budynku, ale planują realizację prac wewnętrznych we własnym zakresie lub z pomocą innych wykonawców. Stan surowy zamknięty to optymalne rozwiązanie dla osób, które chcą zabezpieczyć budowę na wczesnym etapie, szczególnie w sytuacjach, gdy prace wykończeniowe będą rozłożone w czasie. Daje to również późniejszą możliwość większej elastyczności w wyborze technologii instalacyjnych oraz materiałów wykończeniowych.
Standard deweloperski.
Standard deweloperski wzbudza chyba najwięcej wątpliwości. Zasadniczo oznacza budynek z gotowymi instalacjami oraz podstawowym wykończeniem wnętrz, przygotowany do dalszych prac wykończeniowych. W ramach tego standardu wykonane są wszystkie niezbędne instalacje, w tym elektryczna, wodno-kanalizacyjna oraz grzewcza. Budynek taki zwykle wyposażony jest w grzejniki lub system ogrzewania podłogowego, a także stolarkę okienną i drzwiową. Powinien również zawierać pompę ciepła i rekuperator. Ściany są (choć nie zawsze) wyszpachlowane i przygotowane pod malowanie, a na podłogach wykonane są wylewki. Ponadto standard deweloperski obejmuje wykończenie balkonów, tarasów oraz klatek schodowych. Zakres prac w standardzie deweloperskim może się jednak różnić w zależności od producenta. Dotyczyć to może nie tylko jakości materiałów, ale przede wszystkim detali wykończenia. Po przeanalizowaniu wielu ofert, można zauważyć, że są producenci oferujący w ramach standardu deweloperskiego jedynie elementy stanu surowego zamkniętego wraz ze wszystkimi instalacjami. W innym przypadku oferowane są okna, drzwi, pokrycie dachu, orynnowanie, elewacja, zabudowa okapów oraz wszelkie instalacje. Standard deweloperski może wydawać się optymalnym rozwiązaniem dla inwestorów, którzy chcą uniknąć prac związanych z instalacjami i przygotowaniem powierzchni, a zależy im na swobodzie w doborze materiałów wykończeniowych oraz aranżacji wnętrz według własnych preferencji. Trzeba jednak pamiętać, że rozbieżności w zakresie standardu deweloperskiego na rynku są bardzo duże i mogą istotnie wpływać na postrzeganą wartość oferowanych domów.
Standard „pod klucz”.
Standard „pod klucz” to najwyższy poziom wykończenia budynku, w którym dom jest całkowicie przygotowany do zamieszkania. W tym standardzie wykończone są wszystkie powierzchnie wewnętrzne i zewnętrzne, co oznacza, że właściciel może wprowadzić się bez konieczności wykonywania dodatkowych prac. W ramach tego standardu ściany są pomalowane, podłogi wykończone (np. panelami, płytkami lub parkietem), a drzwi wewnętrzne zamontowane. Łazienki są w pełni wyposażone – z armaturą, kabiną prysznicową lub wanną oraz kafelkami na ścianach i podłodze. Często standard „pod klucz” obejmuje również podstawowe wyposażenie kuchni, takie jak szafki, blat roboczy, zlewozmywak oraz niekiedy sprzęt AGD. Wszystko zależy od zawartej umowy. Ten standard to idealne rozwiązanie dla osób, które chcą zaoszczędzić czas związany z pracami wykończeniowymi i planowaniem kolejnych etapów budowy. Zakres wykończenia w standardzie „pod klucz” może być różny w zależności od wykonawcy – niektórzy oferują podstawowe wykończenie, podczas gdy inni mogą zapewnić kompleksowe wyposażenie wnętrz, uwzględniając nawet elementy dekoracyjne i oświetlenie. Standard „pod klucz” jest wybierany przez inwestorów, którzy cenią sobie wygodę i oszczędność czasu, a także chcą mieć pewność, że wszystkie prace wykończeniowe zostaną wykonane przez specjalistów. To rozwiązanie pozwala na wprowadzenie się do gotowego domu, bez konieczności angażowania się w dodatkowe prace czy logistykę.
Domy prefabrykowane – który standard wybrać.
Analiza dostępnych na rynku ofert domów prefabrykowanych doprowadziła mnie do dwóch głównych wniosków. Pierwszy dotyczy braku spójności w stosowanych stan dardach. Nawet członkowie tego samego stowarzyszenia branżowego stosują różnorodną nomenklaturę w zakresie dostępnych opcji domów. Szczególnie dotyczy to standardu deweloperskiego. Porównanie ofert staje się wręcz niemożliwe i istotnie utrudnia wybór tej najkorzystniejszej. Optymalnym rozwiązaniem wydaje się standard „pod klucz”. Zakup takiego domu przypomina wizytę w salonie samochodowym, z którego wyjeżdżamy gotowym produktem, objętym całościową gwarancją. Ma on jednak swoje plusy i minusy. Do pierwszych należy możliwość natychmiastowego zamieszkania. Wiąże się to jednak z koniecznością dokonania wielu wyborów na etapie projektowania, a za całość należy zapłacić w wąskim przedziale czasowym. Implikuje to pozornie kilka niedogodności. Biorąc jednak pod uwagę dostrzegane trendy wśród młodych ludzi, można się spodziewać, że polski rynek będzie podążał w tym kierunku.
